Gospodarka odpadami

Usuwanie azbestu

Azbest jest to włóknisty surowiec mineralny występujący powszechnie w naturze i wykorzystywany w przeszłości na szeroką skalę do produkcji materiałów budowlanych (m.in.: płyt i rur azbestowo-cementowych, izolacji termicznych, uszczelnień).

Włókna azbestu wdychane wraz z powietrzem do płuc mogą powodować chorobę zwaną azbestozą. Pył azbestowy nie tylko zanieczyszcza płuca ale i mechanicznie je uszkadza. Ostre włókna drażnią śluzówkę, co powoduje zwłóknienie tkanki płucnej i pośrednio proces nowotworowy. Azbest jest groźny dla zdrowia, gdy uwalnia się z uszkodzonych materiałów budowlanych, unosi się w powietrzu i istnieje ryzyko wdychania jego włókien. Włókienka azbestu są bardzo małe, niewidoczne dla oka i niewyczuwalne w dotyku.

W związku z zagrożeniem jakie azbest stwarza dla zdrowia ludzi, powinien on być wykorzystywany, przemieszczany i sukcesywnie eliminowany przy zachowaniu szczególnego nadzoru oraz odpowiednich środków ostrożności. Termin zakończenia usuwania azbestu na terytorium Polski określono na rok 2032.

Najczęściej spotykane wyroby zawierające włókna azbestowe to płyty faliste azbestowo-cementowe tzw. Eternit. Poniżej zdjęcia pokryć dachowych zawierających azbest.

Płyty faliste i gąsiory nieprasowane (PN-68/B-14041), nisko i wysokofaliste,

Płyty płaskie prasowane tzw. szablony lub płyty „karo" (PN-66/B-14040),

Właściciele nieruchomości na których znajdują się wyroby zawierające azbest zobowiązani są do dokonania corocznej inwentaryzacji tych wyrobów według formularza „Informacja o wyrobach zawierających azbest”.
Powyższą informację osoby fizyczne przedkładają Burmistrzowi/ Wójtowi, natomiast przedsiębiorcy – Marszałkowi Województwa. Informacja podlega corocznej aktualizacji w terminie do dnia 31 stycznia, aż do zaprzestania użytkowania wyrobu i jego usunięcia.

Ponadto właściciel nieruchomości na której znajdują się wyroby zawierające azbest jest zobowiązany do przeprowadzenia kontroli stanu tych wyrobów w formie „Oceny stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest”.
Ocenę tę sporządza się w celu kwalifikacji wyrobów azbestowych do dalszego użytkowania lub usunięcia oraz określenia stopnia pilności podjęcia działań naprawczych.
Wypełniony formularz oceny pozostaje u właściciela nieruchomości, a w przypadku obiektów dla których prowadzona jest książka obiektu budowlanego, ocenę dołącza się do tej książki. W przypadku wykonania prac polegających na zabezpieczeniu wyrobów zawierających azbest poprzez zabudowę lub nałożenie powłoki, należy ponownie sporządzić Ocenę stanu tych wyrobów w terminie 30 dni od przeprowadzenia zabezpieczenia.

Jeżeli wyroby zawierające azbest są uszkodzone i w ramach oceny ich stanu zostały zakwalifikowane do kategorii I, należy je usunąć bądź zabezpieczyć.

Usuwanie bądź zabezpieczanie wyrobów zawierających azbest mogą wykonywać jedynie firmy posiadające odpowiednie uprawnienia i doświadczenie w pracy z azbestem - lista firm uprawnionych do pracy z azbestem.

Wszelkie prace związane z usuwaniem azbestu muszą być prowadzone w sposób zabezpieczający otoczenie przed pyleniem.

Zdemontowane wyroby zawierające azbest są odpadami niebezpiecznymi i zakazane jest ich powtórne użycie. Składowanie odpadów niebezpiecznych zawierających azbest dopuszczalne jest tylko na przeznaczonych do tego składowiskach.

Obowiązki właścicieli i zarządców nieruchomości, obiektu, urządzenia budowlanego, instalacji przemysłowej lub innego miejsca zawierającego azbest oraz sposób postępowania z wyrobami zawierającymi azbest określają przepisy prawne, w szczególności:
• rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. Nr 71, poz. 649 oraz Dz. U. z 2010 r. Nr 162, poz.1089);
• rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 13 grudnia 2010 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystania wyrobów zawierających azbest oraz wykorzystania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których były lub są wykorzystywane wyroby zawierające azbest (Dz. U z 2011 r., Nr 8, poz. 31);
• rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 14 października 2005 r. w sprawie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczeniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest oraz programu szkolenia w zakresie bezpiecznego użytkowania takich wyrobów (Dz. U. Nr 216, poz.1824).
 
 Więcej informacji o azbeście znajdziesz na stronie internetowej Ministerstwa Gospodarki
 oraz na stronie
www.bazaazbestowa.gov.pl