Gospodarka odpadami

Odpady ulegające biodegradacji

Przydomowe kompostowanie odpadów organicznych

Efektem naszego  codziennego bytowania są między innymi bioodpady, w tym odpady kuchenne, resztki pożywienia. Składają się one z materii organicznej,  która  powstała  w  wyniku  pobierania  przez  organizmy  żywe  substancji odżywczo-budulcowych znajdujących się w glebie.
Proces pobierania z gleby tych składników narusza delikatną równowagę, panującą w tym elemencie środowiska. Przywrócenie równowagi polega na oddaniu glebie wcześniej pobranych składników. Najbardziej właściwym sposobem tego "oddawania" jest kompostowanie odpadków organicznych, aby substancje wcześniej pobrane wróciły do gleby w sposób zbliżony do naturalnych procesów przyrodniczych.    

               
 
Fot. 1. Kompostując bioodpady przyczyniamy się do ponownego
 wprowadzenia substancji organicznych do zamkniętego obiegu materii

Jest to sposób prosty, przyjazny dla środowiska i uczący szacunku dla natury. Szkodliwe dla środowiska jest spalanie chwastów,  resztek roślin i innych materiałów organicznych - dymy z tego spalania zawierają nawet dioksyny, jedne z najsilniejszych trucizn. 
Wszyscy, którzy mają szczęście mieszkać "blisko" naturalnego środowiska (wieś, domy wolnostojące, itp.), aby zasłużyć sobie na miano przyjaznych dla środowiska, powinni posiadać przydomowe kompostowniki. Rodzi to także konieczność odkładania w domu  do osobnego pojemnika  odpadków organicznych, które stanowią ponad 35 % domowych śmieci. Osobny pojemnik na bioodpady  w naszych z reguły ciasnych mieszkaniach  wymaga  sporego  poświęcenia - ale  jest  to  najprostszy,  skuteczny  i  ważny  środek do realizacji  indywidualnego programu  ochrony środowiska.  Również ambicją tych którzy posiadają działkę na "ogródkach działkowych" powinno być posiadanie kompostownika do którego oprócz odpadów zielonych z działki trafiać powinny przynoszone z domu odpady kuchenne.

Kompostując domowe bioodpady zmniejszmy ilość odpadów trafiających na składowisko, zmniejszamy także uciążliwość odpadów dla otoczenia. Śmieci bez wilgotnych bioodpadów nie zagniwają, co zmniejsza ich nieprzyjemny zapach. Przyczyniamy się także do ponownego wprowadzenia substancji organicznych do zamkniętego obiegu materii w środowisku naturalnym. 
Odpady organiczne dołożone do kubła przy posesji  na której są sprzyjające warunki do przydomowego kompostowania - to albo wyraz braku troski o środowisko   mieszkających  tam  osób, albo  nieuświadamianie  sobie   przez    nich   faktu,  że nasze    indywidualne      postępowanie   może   być   rozstrzygające  w   batalii o   zachowanie   równowagi   ekologicznej   dla   przyszłych   pokoleń.   

  
Organizacja  kompostowania

Kompostowanie najlepiej prowadzić w miejscach osłoniętych od wiatru i zacienionych. Miejsce takie zapewni mniejszą utratę wilgotności kompostu. W okresie upałów  stos kompostowy należy  polewać wodą, aby   był   prawidłowo   nawilgocony. W warunkach ogrodowych proces kompostowania  może  przebiegać  w  pryzmach  lub  w  ażurowych  kompostownikach. 

 Jak  prawidłowo  zbudować  pryzmę?

Na glebie układamy 20-cm warstwę połamanych gałęzi - zapewni to dobre przewietrzanie pryzmy od spodu. Następnie nasypujemy warstwę materiału, którego zadaniem będzie pochłanianie wody z cenną zawartością substancji mineralnych wymywanych z górnych warstw pryzmy kompostowej.  Może to być torf, słoma lub już rozłożony kompost. Później układamy kolejne nagromadzone  stopniowo warstwy odpadów organicznych z domu i ogrodu. Warstwy  te  można  przekładać  niewielką  ilością   ziemi  ogrodowej  lub  torfu.

Fot. 2. Pryzma kompostowa

Jak  zbudować  kompostownik?

Dla zapewnienia dobrego dostępu powietrza do pryzmy, najlepiej jest wykonać trzy ściany kompostownika z drewnianych żerdzi. Po wkopaniu do ziemi czterech pionowych narożników, żerdzie stopniowo układamy wraz ze wzrostem wysokości pryzmy. Jeden bok bez żerdzi umożliwia nam swobodny dostęp do pryzmy kompostowej. Można też zastosować gotowy estetyczny kompostownik, który można nabyć w niektórych sklepach ogrodniczych,  wykonany najczęściej z tworzyw sztucznych. Jest to jednak urządzenie stosunkowo kosztowne ( od 150 do 300 zł).

Fot. 3. Kompostownik drewniany

Co  kompostować?

W niedużej ilości można dodać do kompostu trociny i popiół drzewny. Najlepiej aby kolejne warstwy pryzmy były mieszankami powyższych składników. Błędem jest układanie zbyt grubej warstwy świeżo ściętej trawy i innych zbitych materiałów - utrudnia to dostęp powietrza  do  pryzmy  przez co  pogarsza się wydajność i jakość procesu  kompostowania. Dlatego też nie powinno się także ubijać kolejnych warstw  składników  kompostu  nakładanych  na  pryzmę. Masę kompostową należy okresowo mieszać (co około 2 miesiące), aby zapewnić dostęp powietrza.

Stosowanie  kompostu